Gerçeklikten Kaçış: Maladaptive Daydreaming

Hayalleriniz kontrolden çıktığında, bir takıntı, hatta bir bağımlılık halini aldığında ne olur? Hayal dünyanızın birer parçası olan olaylar, karakterler, kurgular gerçek hayatınızın kontrolünü almaya başladığında? Yaşantınız gerçeklikten gittikçe uzaklaşan bir hayal gücü girdabına dönüştüğünde? İzlediğiniz filmler ya da okuduğunuz kitaplarda etkilendiğiniz karakterler kafanızda kurduğunuz hayal dünyasının karakterleri olmaya başladığında? Ya da hayal gücü sahnenizde çevrenizdeki gerçek insanların da dâhil olduğu gerçeklikle alakası bile olmayan senaryolar kurmaya, bu senaryoları oynatmaya başladığınızda? Ve bunun için işinizi gücünüzü, yaptığınız her şeyi bırakıp saatlerinizi harcamaya başladığınızda?

Dikkat edin. Rüyalardan bahsetmiyorum. Gündüz gözüyle, gözünüz açık kurulan hayaller bunlar. Diğer adıyla Maladaptive Daydreaming’ten ...  Devamı

ENTROPİ: Evrenin Çalışma Şekli ve Termodinamik

Enerji.

Evrendeki her şeyin temeli. Galaksileri. Yıldızları. Gezegenleri besleyen güç.

Bizi biz yapan. Yürüten, düşündüren, gelişmemizi sağlayan, dünyayı aydınlatmamızı sağlayan. Uçaklara, makinelere, bilgisayarlara…  Evimizdeki tüm cihazların… Yediğimiz tüm besinlerin. Her şeyin yakıtı. Enerji…

Gezegenlerden bahsettik. Evrenin kanunlarından. Genel görelilikten. Kütleçekiminden bahsettik.

E=mc2 dedik. Bir sürü denklemden bahsettik. Kuantum fiziği konuşuyoruz. Daha da konuşacağız. Hepsi etrafımızda olup bitenleri açıklayan sihirli formüller.

Ama bir şeyden bahsetmedik hala.  Tüm bunların arkasındaki “şeyden”. Tüm formüllerde mutlaka gördüğümüz o güçten bahsetmedik. Onu anlamadan da birçok şey yerine oturmayacak.

Enerjiden.

Bahsetmedik.

Sahi… Nedir enerji? Yani. Zaman gibi. O kadar soyut kalıyor ki. Bir anda sorunca bazı açıklamalar yapabiliyor, yorumlayabiliyoruz ama ...  Devamı

Dünyayı Değiştiren Adam: James Clerk Maxwell ve Elektromanyetizma

Tarihte yaşamış en önemli bilim insanları desem?

Özellikle fizik alanında. Tarihte çağ açıp çağ kapatmış isimler kimler?

Aklınıza hangi isimler geliyor? Bunu elbette Bebar Bilim takipçilerine sorarsanız size bir sürü isim sayacaktır. Benim takipçilerim bu konuda herkesi şaşırtacaktır. Max Planck’ten, Niels Bohr’dan, Heisenberg, Schrödinger, Max Born, Volta, Oersted, Bell’den ve daha bir çoğundan hemen bahsedecektir size.

Ama. Dışarıda herhangi birini çevirsek. Az çok okulda fizik dersi almış birine sorsak.

İlk duyacağınız isimler. Isaac Newton ve Albert Einstein olacaktır.

Bir üçüncüsü. I-ıh. Çok zorlamanız lazım.

Fakat kitaplarda satır aralarında kalmış, çok az kişinin bildiği, bilenlerin de hakkını pek teslim etmediği 3üncü bir büyük bilim insanı var. Newton ve Einstein’dan aşağı kalır yanı olmayan ve hatta belki de Einstein’ı Einstein yapan kişi. Nereden mi ...  Devamı

Elektriğin Babası: Michael Faraday – Diplomasız Deha

Kuantum yolculuğumuzda kimi zaman biz de kuantum sıçramaları yaşayacağız.

Sonuçta biz de parçacıklardan oluşuyoruz değil mi?

İlk sıçramamızı bu video ile gerçekleştiriyoruz.

19. yüzyıla bir yolculuğa çıkacağız birlikte.

Size müthiş bir hikaye anlatacağım.

Tarihte görebileceğiniz en sıradışı beyinlerden birinin hikayesini.

20. ve 21. Yüzyılın tüm gelişmelerini gözünüzün önüne getirin.

Makinelerin hayatımıza girişini. Evlerimizdeki makineleri. Çamaşır, bulaşık… Fabrikaları…

Bu yüzyılı ve geleceğimizi şekillendirecek her şeyi…

İşte tüm bunların fitilini ateşleyen.

Maddeye, doğaya, ışığa, elektriğe, manyetizmaya bakış açımızı değiştiren adamın hikayesini anlatacağım size.

MICHAEL FARADAY’in hikayesini.

Tüm buluşlarının ve keşiflerinin ötesinde sadece hayat öyküsü bile bugün dahi hepimizin örnek alması gereken, tüm gençlere, insanlığa ilham olacak ...  Devamı

Bu Yapay Zeka Başka: NORMAN

Sizi psikopat bir Yapay Zeka örneği ile tanıştıracağım. Adı Norman. Bu ismi iyi hatırlayın.

Ama önce bir soru.

Bu fotoğrafta ne görüyorsunuz?

İyi bakın. Yakından…

Size ne çağrıştırıyor?

Vazodaki çiçekler? Huzurlu bir gün batımı?

Herkesin başka bir cevabı olabilir.

Bizim psikopat yapay zekamız Norman ne gördü burada biliyor musunuz?

Vurularak öldürülmüş bir adam.

Norman? İyi misin?

Devam.

Burada peki? Ne görüyorsunuz? Bir düşünün.

Norman ne gördü peki?

Bir hamur yoğurma makinesinin içine atılmış bir adam.

Norman. Senin derdin ne?

Basit aslında. Anlatayım.

Önce ismi nerden geliyor onunla başlayayım. Psikopat ve Norman dediğimde kimilerinin aklında canlanmıştır belki.

Alfred Hitchcock’un 1960 tarihli kült filmi Psycho, Türkçe adıyla Sapık filminde Anthony Perkins’in canlandırdığı karakter. Spoiler vermeden birazdan konumuzla ilgili bağlantı kuracağımız bir iki önemli detaydan ...  Devamı

Uzay Boşluk Değilmiş – Genel Görelilik Kuramı

https://youtu.be/DonvBVwCnZs

Dünyamızdan yaklaşık 15 milyar ışık yılı uzaklıkta iki adet ışığa bakıyoruz şu an. İki ayrı gök cismine.

Bu kadar uzaktan bu kadar parlak görünmesinin nedeni ise bu cisimlerin bir KUAZAR ya da Türkçe YILBERK adı verilen çok gizemli cisimler olmasıdır.

Ama konumuz bu değil.

Bu cisimler ilk kez İngiltere’deki bir teleskoptan 1979 yılında görüntülendi. Ve bilim insanları haliyle ayrı isimler verdiler bu cisimlere.

Birine QSO 957 diğerine de QSO 561 dediler.

Sonra incelemeye devam ettiler.

Bir gariplik vardı.

Bu cisimler birbirine biraz fazla benziyordu.

Her anlamda. Yapılan tüm incelemelerde garip benzerlikler ortaya çıkıyordu.

Sanki. Aynı gibilerdi.

Gibisi de fazla.

Bu iki cisim. Aslında. Aynıydı. Öyle olmalıydı. Çok anlamsız belki ama öyle.

Astronomlar için de öyleydi. Çölde bir serap görüyor gibilerdi.

Fakat aralarından biri sonunda sorunu çözecekti.

Evet. Yanılmıyorlardı. İki ayrı ...  Devamı

TASARIM BEBEKLER: CRISPR/Cas9 DEVRİMİ!

27 Temmuz 1978 tarihinde Daily Mail gazenetsinde yayımlanan bir habere bakıyoruz şu anda.

İnsanlık tarihini baştan aşağı değiştiren bir haber. Bu haber öncesi ve sonrası şeklinde niteleyebiliriz birçok şeyi. Özellikle genetik bilimi için çok önemli bir haber bu.

İnsanlık tarihinde ilk kez bir tüp bebeğin dünyaya geldiğini bize sunan bir haber.

İngiltere’nin Lancashire kentinde uzun uğraşlar sonucu bebek sahibi olamayan Lesley Brown ve Gilbert Brown çifti o zaman için zamanın çok ötesinde olan bu tüp bebek tedavisine gönüllü oluyorlar ve yığınla itirazın, dini endişelerin gölgesinde tarihin ilk tüp bebeği Louise Joy Brown dünyaya geliyor.

Tabi bu başarının da kolay gelmediğini hemen söyleyelim. “Tüp bebek” fikri ilk ortaya atıldığında inanılmaz bir tepki ile karşılaşıyor. Siyasiler, din adamları, bilim insanları, toplumun her kesiminden insan hem ahlaki olarak yanlış ...  Devamı

Zaman Nedir?

ZAMAN.

NEDİR?

Nerede başlar? Nerede biter? Büyük patlamadan önce.

Zaman.

Var mıydı?

Veya.

Bir sonu olacak mı?

Güneş sistemimiz ömrünü doldurduğunda.

Biz yok olduğumuzda.

Zaman.

Olacak mı?

Her şeyden. Hepimizden. Mekandan bağımsız.

Düz bir çizgi halinde.

Akıp giden bir şey mi?

Klasik fiziğin babaları olarak kabul edilen Galileo, Newton gibi isimlere göre.

Evet.

Zaman mutlaktır, değişmezdir, sabittir, her şeyden bağımsız akıp gider.

Özellikle “mutlak zaman” dendiğinde Newton gelir herkesin aklına.

Ama.

Bern kentinde bir patent ofisinde çalışan genç bir adam vardı hatırladınız mı?

Bir gün günlüğüne ne yazmıştı biliyor musunuz?

“Newton. Çok üzgünüm…”

Newton, Descartes, Galileo, Maxwell ve onlarca başka bilim insanı. Tarihi değiştiren onlarca isim.

Hepsine bir nevi “diss” atıyordu bu cümlesiyle.

“Beyler. Üzgünüm. Ama o iş öyle değil.” diyordu.

Bizim asi gencimiz… Albert ...  Devamı

Bilim Tarihinden Silinmesi Gereken Olay: ÖJENİ!

Acayip şeylerden bahsedeceğim size. Biraz karanlık, biraz korkunç. Biraz da değil gerçi. Bayağı korkunç. Bilimin bazen ne kadar kötü emellere araç olabileceğinden bahsedeceğim. Bilimin de suçu yok gerçi. Bilimi kullanarak kendi şeytani amaçlarını gerçekleştirmek isteyen kötü insanların hikayesi bu.

Hiiç uzatmadan konuya gireceğim…

Öjeniden bahsedeceğim size. Bununla bağlantılı olarak evrim teorisine, sosyal darwinizme, toplama kamplarına, hitlere, tüm dünyada bir dönem çok normal bir şeymiş gibi kabul görmüş “üstün ırk” anlayışına kadar giden karanlık bir hikaye anlatacağım.

O yüzden isterseniz gidin bir kahve alın kendinize başlamadan önce ve arkanıza yaslanın…

Önce Öjeni’den bahsedelim hikayeyi bir temele oturtmak için.

Öjeni genel hatları ile şu şekilde tanımlanıyor: insan genlerinin kalitesini düzeltmeyi amaçlayan tüm etkinlikler öjeni kapsamına girer.

“İnsan ...  Devamı

Nikola Tesla’yı Hiç Böyle Dinlemediniz!

https://youtu.be/HNTrEKPrZCo

 Önceki videolarda da hep vurguladığım gibi. İnsan beyni inanılmaz bir sisteme sahip. Konuşabiliyoruz, eleştirel düşünebiliyoruz, hayal kurabiliyoruz…

Herkeste aynı beceriler de mevcut. Ama bazı insanlar çok farklı. Onlar dünyanın kalanından çok daha farklı görüyor dünyayı. O kafaların içinde neler olup bitiyor bilmiyoruz.

Hemen aklımıza Einstein geliyor misal. Bize evreni yöneten yasaları, zaman, uzay ve madde gibi aklın sınırlarını zorlayan konuları anlatmaya adanmış bir isim. Teorilerin babası..

Ama bugünümüzü şekillendiren, insan hayatını kolaylaştıran buluşlara bakarsak eğer bu alanda öne çıkan, aklınıza gelebilecek tüm mucitleri biraz amatör gösterecek tek bir isim var…

NİKOLA TESLA!

Bana kalırsa tüm mucitlerin, bilim insanlarının arasında yeri çok başkadır Tesla’nın. Görüp görebileceğiniz en nadir akıllardan biriydi.

Öyle ki ta çocukluğunda tüm bir ...  Devamı