Mary. Her sabah saat 5’te uyanır. Evet. Biraz erken. Ama 5’te kalkmazsa sabah rutinini tamamlayamaz ve bu durumda işe gidemez ve tüm düzeni yerle bir olur. Gözlerini açar açmaz hemen yataktan fırlar. Zaten rüyalarında bile sürekli endişeli olduğu için doğru düzgün de uyuyamamıştır. Hemen duş alır. Ardından musluğu kapatır. Sonra duş başlığına bakar. Bakar. Uzunca bakar. Su gelmediğinden emin olmak için. Emin olduktan sonra 3 kere “kapattım, kapattım, kapattım” der. Sonra dişlerini fırçalar. Fırçaladıktan sonra sıcak ve soğuk su tarafını sımsıkı, sonuna kadar, eli ağrıyana kadar sıkar ve yine musluğa uzun bir süre bakar. Bakar. Elini musluğun altında tutar. Su gelmediğinden emin olduğunda yine üç kere “kapattım, kapattım, kapattım” der. Yine de biraz daha bakar. Emin olması lazım. Ardından bir top kağıt havlu alır eline. Günde 4-5 top harcayabilir bu arada. ...
Kategori: Psikoloji ve İnsan
IQ Yetmez EQ da Lazım – Duygusal Zeka Nedir?
Duygularını kontrol edemeyen insanlar. Öfke patlamaları yaşayanlar. Özellikle hiç de patlanacak bir durum yokken. Başkalarını dinleyemeyenler. Dinlemek istemeyenler. Sürekli tartışma, kavga, sorun peşinde olanlar. Her şey için başkalarını, sizi suçlayanlar. Sizi, nasıl hissettiğinizi anlamayan, umursamayanlar. Sizi çok hassas olmakla itham edenler. Düzgün bir arkadaşlık kuramayan, ilişkilerinde sorun çıkaranlar. Empati kurmaktan yoksun insanlar!
Dinlerken içiniz daraldı değil mi?
Hepsine bir selam gönderelim mi buradan?
Ama çok da kızmayın. Çünkü tüm bu insanların, hepsinin ortak bir noktası var.
Bu insanların zekaları düşük.
Ama bildiğimiz anlamda zekadan bahsetmiyoruz.
Duygusal zekaları yok derecede bu insanların. Bu kişi hepimiz olabiliriz bu arada ve bu konuyu her iki açıdan da değerlendirmekte fayda var.
Duygusal zeka derken duyguları anlamak, kontrol edebilmek ve değerlendirme kabiliyetine ...
Psikolojik Manipülasyon: Gaslighting Nedir?
“Hiç öyle bir şey söylemedim”.
“Bence biraz abartıyorsun.”
“Biraz aşırı hassas davranıyorsun gibi geliyor bana…”
Bu veya benzeri suçlamaları ya da inkarları sık sık duyuyor musunuz?
Hayatınızda sürekli bunları size söyleyen ve sizi kendinizden şüphe duymaya iten birileri mi var?
O halde siz de “gaslighting” adı verilen bir psikolojik manipülasyon, baskı hatta psikolojik şiddetin mağdurlarından olabilirsiniz.
“Gaslighting” ilginç bir kelime ve psikolojik manipülasyon olarak tanımlayabiliriz fakat kökenine bakarsak 1944 yılında yayınlanan Gaslight isimli bir filmden alır ismini. Spoiler vermeden hikayede özetle bir adam karısını aklını kaybettiğine inandırıyor. İzleyebilirsiniz tam olarak anlayabilmek için.
Ancak bu etkiye neredeyse hepimiz maruz kaldık veya kalıyoruz ve kimse güvende değil desek yeridir.
Bunu her türlü şiddete meyilli olanlar, diktatörler, narsistler ya ...
Sosyal Anksiyete/Sosyal Fobi Nedir?
SOSYAL ANKSİYETE!
Bazı insanlar için adı bile duyulduğunda bir endişe hali doğuran bir bozukluk.
Özetle başkalarının sizi yargılayabileceği sosyal ortamlardan ya da sahne korkusu da diyebileceğimiz topluluk önünde konuşma gibi eylemlerden kaçınma, bunlardan korkma durumu olarak özetleyebileceğimiz bu durum aslında çok daha derin bir konu ve bu bozukluğa sahip olanlar için hayatı ciddi anlamda cehenneme çevirebilecek bir durum.
Yani hepimizin bu tip stresli durumlarda hafif endişe duyması gibi bir durumdan bahsetmiyoruz. Bu ortamlarda mide bulantısı yaşamaktan, tüm vücudunuzun kontrol edilemez biçimde titremesinden ya da baygınlık hissinden, kimi zaman bayılmaktan bahsediyoruz.
O nedenle isterseniz önce türlerine bakalım, ardından nasıl belirtiler gösteriyor bu tip bozukluğa sahip olanlar onu konuşalım, nedenlerini inceleyelim ve sonunda bu sorunla başa çıkabilmek için kullanılabilecek bazı ...
DEPERSONALİZASYON – Kendine Yabancılaşma!
“Bir sabah uyandığımda pencereden dışarı baktığımda gördüğüm çevre aynı çevre değildi. Aynı evde, çocukluğumdan beri yaşadığım evde olduğumdan emindim. Etraftaki evler de aynıydı. İnsanlar da. Ama aynı değillerdi işte. Anlatabiliyor muyum? Nasıl söylesem? Daha cansızlardı. Hayat daha cansızdı. Bir süre sonra geçer diye düşündüm. Ama geçmedi. Saatler. Günler geçti. Her baktığımda hayat, her şey daha sönüktü artık. Sanki bir fanusun içinde yaşıyormuşum gibi. Sanki gözlerimin önünde bir perde var gibi. Her şey daha uzak. Her şey daha yabancı. Doktora gittim. Strestendir. Geçer dedi.
Ama geçmedi. Üstelik ne oldu biliyor musunuz? Artık aynada gördüğüm kişi de ben değildim… Korkunçtu. Ben olduğumu biliyordum. Mantığım bana onun ben olduğunu söylüyordu ama. Nasıl anlatabilirim bunu size? Ben ben değildim işte. Bir yabancıya bakıyordum. Gerçekliğimi kontrol ...
Narsisitik Kişilik Bozukluğu Nedir?
Narsist! Sürekli duyduğumuz ya da kullandığımız bir terim. Çoğunlukla hakaret olarak kullanılır. Biraz kendini beğenmiş, üstten konuşan, fazla bencil birini tanımlarken kullanırız genellikle. Peki bu arkadaşınız, eski sevgiliniz ya da eşiniz ya da ailenizden herhangi biri sadece biraz fazla mı kendini beğenmiş ve tüm dünya onun etrafında dönüyormuş gibi mi davranıyor yoksa ciddi bir zihinsel sorunla mı karşı karşıyasınız?
Bunun için bazı noktaları iyi yakalamamız gerekiyor. Çünkü gerçek bir narsist ki burada Narsisistik Kişilik Bozukluğu rahatsızlığı olan bir kişiden bahsediyoruz narsist darken bahsettiğimiz biraz fazla benmerkezci arkadaşınızdan oldukça farklı belirtiler gösteriyor. Kaldı ki bazılarını dışarıdan anlamak o kadar da kolay değil.
Çünkü işin bir de şu tarafı var. Narsist kişiler ne kadar güçlü görünseler ya da öyle görünmek isteseler de aslında ...
Neden Korkuyoruz? – Korkunun Bilimi.
Hava karanlık. Evde yalnızsınız. Ev tamamen sessiz. Sadece televizyonun kısık sesi duyuluyor. Ama bir anda içeriden bir kapı hızla çarpıyor.
Aniden daha hızlı nefes alıp vermeye başlıyorsun. Kalp atışların hızlanıyor. Vücudun kasılıyor.
Bir saniye sonra içeride camı açık bıraktığını hatırlıyorsun. Rüzgar çarpmıştır deyip rahatlıyorsun.
Ama o bir saniyede vücudunda yüzlerce farklı olay gerçekleşti. Kısacık sürede vücudun sanki vahşi doğada yırtıcı bir hayvanla karşılaşmış bir insanın vereceği tüm tepkileri verdi. Hemen “Savaş ya da Kaç” moduna girdi tüm biyolojik fonksiyonların. Rüzgarın çarptığı bir kapı yüzünden sadece hem de.
Neydi tüm bu tepki peki? Korku diyoruz. “Çok korktum” diyoruz.
Ama neden korkuyoruz? Korkunca ne oluyor? Tüm bu biyolojik ve psikolojik etkilerin altında neler yatıyor? Nasıl oluyor da oluyor?
Gelin tüm bu soruların ...
İnsan Ne İçin Yaşar? – Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi
Hayattaki amacımız ne?
Neden yaşıyoruz?
Neden sabahları kalkıyor, okula veya işe gidiyor, günlerimizi, aylarımızı, yıllarımızı harcıyoruz?
Ne için uğraşıyoruz?
Bayağı sıkıntılı sorular değil mi? Özellikle gençliğinde insanın kendine sık sık sorduğu sorular bunlar.
Yaş aldıkça sorular kısık sesle sorulmaya başlanır. Yaşam koşuşturmacası içinde, iş, aile, çocuk derken insanın artık duymaktan bile korktuğu sorular haline gelir.
Ama bana kalırsa her gün sormamız gereken sorular bunlar. Her an aklımızda tutmamız gereken en önemli soru.
Neden?
Herkes gibi bu soruları soran ama bununla da kalmayıp kendince cevaplar arayıp bu cevapları teori haline getirmiş biri var neyse ki.
Abraham Maslow!
Hepimiz için hayatımızı sorgulamamızı sağlayacak basit bir üçgenle bir öz değerlendirme rehberi ortaya çıkarmış bir psikolog.
...
Beklenti Her Şeydir: PYGMALION ETKİSİ
Herkes için çocuğu bir başkadır değil mi? Yaptığı en ufak hareket çok heyecanlandırır anne babayı. Akranlarından çok daha zeki olduğunu, üstün zekalı olduğunu düşünmeyi çok sever herkes kendi çocuğunun.
Ama gelin size bir hikaye anlatayım.
Sıradışı bir atın hikayesini.
19. yüzyılın sonlarında William Von Osten isimli bir adam sahip olduğu atın üstün zekalı olduğunu, buradan yola çıkarak hayvanların da insanlar gibi öğrenebildiğini iddia ediyordu.
Birkaç hayvanda başarısız olduktan sonra Hans ismini verdiği bir atta başarılı olmuştu.
Clever Hans yani Zeki Hans olarak bilinen bu at kendisine sorulan soruların %90’ına doğru cevap veriyordu.
Sorular da öyle basit sorular değil. Hans toplama, çıkarma, bölme gibi işlemler yapabiliyor. Kendisine o günün saati veya tarihi sorulduğunda ön ayaklarını yere vurarak tam olarak doğru cevapları verebiliyordu.
Üstelik Hans Almanca yazılı ...
Seyirci Kalmak ya da Kalmamak – Kitty Genovese Vakası
13 Mart 1964.
Yer New York, Queens.
Kitty Genovese.
28 yaşında genç bir kadın.
Geçe evine dönüyor. Arabasını biraz uzağa bıraktıktan sonra evine doğru yürümeye başlıyor.
Tam bu sırada. Winston Moseley isimli bir adam arkasından yaklaşıyor. Kitty karanlıkta, o zamanlarda bunun iyi bir şey olmadığını anlıyor. Ve koşmaya başlıyor. O hızlandıkça adam da hızlanıyor.
Ve maalesef Kitty haklı çıkıyor.
Adam kadını yakalayıp iki yerinden bıçaklıyor.
Tam bu noktada. Bu binanın karşısında gerçekleşiyor olay.
İlk saldırıdan sonra adam kaçıyor.
Kitty çığlıklar atarak biraz ilerleyip bir binanın girişinde yardım istemeye devam ediyor.
Bu sırada saldırgan 10 dakika kadar sonra geri dönüyor.
Kadına önce tecavüz ediyor, sonra tüm eşyalarını çalıyor ve son olarak kadını tekrar bıçaklayarak olay yerinden uzaklaşıyor.
Kitty orada hayatını kaybediyor.
Tüm bunlar tam yarım saat sürüyor. ...